Proefsleuven
Op basis van de onderzoeksresultaten kan in een archeologienota gekozen worden voor proefsleuvenonderzoek als een vorm van verder vooronderzoek. Een proefsleuvenonderzoek is een archeologisch vooronderzoek met ingreep in de bodem waarbij in een bepaald gridpatroon verspreid over het terrein smalle sleuven van meestal 2 tot 4 meter breed worden gegraven.
Het doel van proefsleuven is tweeledig. Ten eerste kunnen proefsleuven aangelegd worden om vindplaatsen op te sporen die moeilijk met archeologische boringen zijn te lokaliseren. Vooral vindplaatsen die voor het grootste deel bestaan uit grondsporen zijn uitermate goed in kaart te brengen door middel van proefsleuvenonderzoek. Proefsleuven zijn ook zeer geschikt om lineaire vindplaatsen (bijvoorbeeld (Romeinse) wegen of militaire verdedigingswerken) op te sporen. Daarbij worden de sleuven zoveel mogelijk haaks op de te verwachten oriëntatie van de vindplaats aangelegd.
Ten tweede kunnen proefsleuven dienen om de waarde vast te stellen van een vindplaats, zeker bij vindplaatsen die door middel van een veldprospectie of archeologisch booronderzoek zijn gelokaliseerd. Bij dergelijke vindplaatsen is het dikwijls niet duidelijk hoe groot de vindplaats is, of er nog grondsporen aanwezig zijn en of recent landgebruik (delen van) de vindplaats heeft verstoord.
De omvang van de sleuf, de hoeveelheid en oriëntatie van de sleuven en het raster waarin deze worden aangelegd, wordt bepaald op basis van het bureauonderzoek en is afhankelijk van diverse factoren.
Na afronding van het onderzoek worden de bevindingen gepresenteerd in een helder rapport, met een advies over de keuze voor vrijgave van het terrein, dan wel voor opgraving of ander vervolgonderzoek.
